Hedy d’Ancona opent

Gisèle – eigen keuze

Hedy D'Ancona tijdens haar openingstoespraak gefotografeerd door Simon Bosch

“Omdat er al zo veel over Gisele bekend is, een prachtige uitgave over haar werk en haar leven en ook een mooie documentaire, gemaakt door Cees van Ede, voor het uur van de Wolf, heb ik besloten de opening te doen aan de hand van Giseles eigen verhalen over haar huis, haar interieur en haar werk toen ze me enkele dagen geleden ontving.  

Ze kwam me tegemoet in haar atelier- en verblijfsruimte boven in haar huis. De ramen geven een prachtig licht op de eindeloze hoeveelheid voorwerpen, foto’s, zitjes en bovenal haar eigen werk. Dit is mijn vakantie-verblijf zei Gisele tegen mij. De plek war ik het liefste vertoef nu ik niet meer reis en mijn werk vooral bestaat uit het ordenen van mijn herinneringen. Ze wees me op een foto van het huis in Griekenland wat ze had ontdekt op een reis met haar man. Ze vertelde hoe ze die plek ontdekten en hoe het sindsdien een oneindige inspiratie-bron was geworden voor haar werk. Ze laat me zien hoe de cirkel een belangrijk thema voor haar geworden is nadat ze in Griekenland zagen hoe de zijkant van een oud huisje was gerenoveerd met de ronde stenen van een oude zuil.  Ik vraag Gisele naar haar opleiding. Ze mocht van haar vader, die zelf zo graag beeldend kunstenaar had willen worden maar moest gaan studeren, naar Parijs. Daar leerde ze als 20-jarige heel veel van de etser Eduard Leon, bij wie ze op het atelier ging werken. Terug in Limburg, ging ze in de leer bij Joep Nicolas, een glazenier. Vandaar ook dat Gisele vele ramen heeft ontworpen o.a. van de Krijtberg waarop ze uitkijkt vanaf haar bovenverdieping. Ze verhuist mee met de familie Nicolas naar Amsterdam Ook, omdat ze zeer bevriend is geworden met het gezin. Maar dan breekt de oorlog uit en vlucht de familie naar Amerika. Gisele heeft de gehele oorlog onderduikers in haar huis; jonge kunstenaars en intellectuelen. Het is de oorsprong van de stichting Castrum Peregrini, die nog steeds bestaat en o.a. deze tentoonstelling heeft geproduceerd. Na de oorlog trouwde ze met d’Ailly die burgemeester van Amsterdam werd. Maar, dat was geen belemmering voor haar werk. Integendeel, ze waren natuurliefhebbers en maakten de prachtigste reizen tot ze neerstreken in het al eerder genoemde kloostertje.  

Hedy D'Ancona, Aad Veldhoen en Gisèle gefotografeerd door Simon Bosch

Gisele laat me ook de rest van haar huis zien. En haar terras vanwaar ze een glorieus uitzicht heeft op de binnenkant van de binnenstad. Haar energie en vrolijkheid is ongelofelijk voor een dame van haar leeftijd. Geen dame eigenlijk, nog steeds een meisje. Een jongens-meisje zoals ze dat zelf noemt. Ze groeide op met drie broers en deelt nu haar enorme pand met de drie mannen die de stichting leiden. Meestal eten ze samen want Gisele heeft in haar hele leven nog nooit gekookt. Ze wijst me op drie kleine secretaires die in haar lievelingsruimte staan. Als ik ben opgeveegd, zegt ze met een lachje, dan zitten de jongens hier. Ieder aan een eigen bureautje. En vreemd genoeg, lijkt dat nog heel ver weg, als je al dat werk en al die doorleefde ruimtes ziet. Maar het beste bewijs is haar springlevende werk, Een door haar zelf geselecteerde proeve daarvan, hangt op de tentoonstelling. Die met deze woorden geopend is.

Michael Defuster, directeur van Castrum Peregrini begroete de zeker 120 aanwezignen:

”

Michael Defuster door Simon Bosch

Gisèle en de stichting Castrum Peregrini: dat zijn meerdere handen op één buik. Niet zozeer aan Gisèle’s materiële bijdragen heeft Castrum Peregrini haar bestaan te danken dan wel aan haar geest die immer jeugdig is: open en flexibel, nieuwsgierig en onderzoekend, speels en genietend, bereid om te vervoeren en vervoerd te worden, maar ook genereus, moedig, vastberaden, verantwoordingsvol en barmhartig. Karaktereigenschappen waarmee het haar lukte verdrukten tijdens de Tweede Wereldoorlog onder te laten duiken in haar appartement en psychisch fit te houden met kunst en literatuur. Door deze  daad was de geboorte van Castrum Peregrini een feit.

Het kan u niet ontgaan zijn dat de jonge generatie van Castrum Peregrini grote fans zijn van deze wonderbaarlijke persoon die de bloei van 97 lentes mocht meemaken en er verbaasd over is dat ze “niet kapot te krijgen is”, zoals ze zelf vaker zegt.

Wie zou de genoemde eigenschappen niet de zijne willen noemen? Juist als dat gepaard gaat met eigenzinnigheid en een tikje naïviteit? Wij nemen Gisèle als voorbeeld om de toekomst van Castrum Peregrini gestalte te geven: een speeltuin voor scheppende geesten en intellectuelen, kortom, an Intellectual Playground, die ruimte biedt aan experimenten, kosmopolieten met elkaar in contact brengt en betekenisvolle verbindingen laat ontstaan.

Vrij logisch dat we Gisèle centraal zetten in deze vernieuwde ruimte. Met deze tentoonstelling willen we haar uiteraard bedanken voor alles wat ze heeft betekend voor de stichting, maar nog meer voor haar huidige enthousiasme en medewerking aan de toekomstplannen van Castrum Peregrini, die ze ondanks haar leeftijd, voor 100% steunt. En dit illustreert dan weer mooi haar eeuwige jeugdigheid van geest en haar moderniteit.”

Foto’s van Simon Bosch:

[nggallery id=1]